Edytorzy prac naukowych – czego można się od nich nauczyć?

W świecie akademickim istnieje kilka kluczowych zawodów, których obowiązki przekładają się na niepodważalną jakość publikowanych treści. Należą do nich edytorzy prac naukowych, którzy prawdopodobnie będą mieli dostęp do Twojego manuskryptu, gdy prześlesz go do czasopisma. Nie każdy jednak wie, na czym dokładnie polega praca edytorów. Tymczasem okazuje się, że autorzy prac mogą się od nich sporo nauczyć…

Czym zajmują się edytorzy prac naukowych?

Mylić się i popełniać błędy jest rzeczą ludzką. Dotyczy to nawet tak specyficznej działalności, jaką jest piśmiennictwo akademickie. Choć wiele błędów można się wystrzegać lub też poprawić je samodzielnie, inne pozostają nieco bardziej złożone lub wręcz ukryte przed autorem pracy.

Wtedy do działania wkracza profesjonalista w swoim fachu, czyli edytor prac naukowych, którego możesz zatrudnić przed przesłaniem manuskryptu do wydawnictwa. Jego cenne wskazówki i wytyczne mogą okazać się kluczowe w zakresie uporządkowania istniejących treści. Współpraca edytorska nie jest jednak obligatoryjna, choć zalecana. To samo dotyczy również kwestii korekty i redakcji artykułów naukowych.

Co ciekawe, edytorzy prac naukowych są również zatrudniani przez czasopisma naukowe – zarówno te najbardziej prestiżowe, jak i nieco mniej rozpoznawalne. Ich zadaniem nie jest tylko korekta tekstu, lecz jego edycja. To właśnie odpowiednio edytowane treści mają szansę na powodzenie w publikacji manuskryptu.

Czego możemy się nauczyć od edytorów akademickich?

Głównym założeniem pracy edytora jest zadbanie o to, aby manuskrypt był zgodny z wytycznymi wydawnictwa naukowego. Oznacza to skrupulatną lekturę tekstu oraz wprowadzanie poprawek w zakresie linii, z jaką autor stworzył swoją publikację. Edytorzy prac naukowych są redaktorami, na których spoczywa ogromna odpowiedzialność za ostateczny kształt tekstu.

Uzyskując od edytora feedback, dowiesz się, czy Twoje treści są wystarczająco czytelne, spójne wewnętrznie, a także pozbawione błędów gramatycznych i językowych. W tym ostatnim przypadku, jako autor możesz sięgnąć po najlepsze aplikacje do korekty, które pozwolą Ci na samodzielną edycję błędów i niedociągnięć.

Jeśli chodzi o naukę płynącą ze współpracy z edytorami, warto wyciągnąć jeden kluczowy wniosek. Kwestie merytoryczne są zawsze po stronie autora treści akademickich. Dlaczego? Ponieważ edytorzy prac naukowych nie będą wchodzić w Twoje kompetencje, lecz skupiać się na kwestiach technicznych tekstu.

Na co mogą zwracać uwagę edytorzy prac naukowych?

W książce „The Editor’s Companion” autorstwa Janet Mackenzie, w najdrobniejszych szczegółach opisano zasady aktywności zawodowej edytora prac akademickich. Na łamach swojej pozycji autorka podzieliła się z czytelnikami zestawem pytań, jakie edytorzy powinni zadawać przy analizie każdego zdania w tekście naukowym. Oto lista tych pytań:

  • Czy to zdanie jest potrzebne?
  • Czy pasuje do tego konkretnego akapitu, tego nagłówka i tego rozdziału?
  • Czy wynika logicznie z poprzedniego?
  • Czy jest precyzyjne i zwięzłe? 
  • Czy jest dobrze napisane i poprawne gramatycznie? 
  • Czy jego treść jest prawdopodobnie dokładna?
  • Czy jego treść musi być poparta odniesieniami?
  • Czy zdanie zawiera specjalistyczne terminy, które należy wyjaśnić w tekście, przypisie lub słowniczku?
  • Czy jest ono sprzeczne ze stwierdzeniami zawartymi w innych częściach publikacji?
  • Czy jest spójne pod względem terminologii i stylu (pisownia, wielkie litery, myślniki) z resztą publikacji?
  • Czy zawiera przypisy (do innego rozdziału, tabeli, ilustracji), które należy sprawdzić? A może należy dodać przypis?

Teraz wyobraź sobie, że dobrej klasy edytor pracy naukowej musi zadać wszystkie wymienione pytania do każdego pojedynczego zdania w tekście. To bardzo odpowiedzialne i karkołomne zadanie. Jednakże edycja zdanie po zdaniu przynosi nieporównywalne efekty, gdyż przekłada się na znaczną poprawę jakości całego manuskryptu.

Czy edycja artykułów naukowych jest naprawdę konieczna?

Jak już wcześniej wspomnieliśmy, spora część zadań związanych z korektą, redakcją i edycją tekstu może być wykonana samodzielnie. Aktualnie na rynku znaleźć można wiele narzędzi AI oraz specjalistycznych aplikacji językowych, które ułatwiają pracę z tekstem. Tego typu rozwiązania przydają się szczególnie nieanglojęzycznym autorom, którzy chcą publikować artykuły w międzynarodowych czasopismach.

Trzeba jednak uważać na to, w jakim zakresie wykorzystuje się współczesne technologie. Nie są one pozbawione błędów, a nawet najbardziej złożone algorytmy mogą nie rozumieć kontekstu lub specyfiki języka specjalistycznego. W tym przypadku człowiek jest nadal niezastąpiony, gdyż oferuje znacznie wyższą jakość i precyzję w swoich działaniach.

Dlatego też naukowcy nie powinni mieć wątpliwości, że zatrudnienie profesjonalistów do współpracy nad tekstami naukowymi jest kluczem do sukcesu. Edytorzy prac naukowych mogą nauczyć Cię poprawnego pisania treści, które zgodne są ze specyficznymi wymaganiami wydawnictw naukowych. Ponadto edycja artykułu pozwoli Ci uniknąć odrzucenia manuskryptu, co powinno być celem samym w sobie.

Podsumowanie

Edytorzy prac naukowych to wykwalifikowani eksperci, których zadaniem jest doprowadzenie treści akademickich do perfekcji. Choć kuszący jest pośpiech na etapie przygotowań manuskryptu, warto jednak wstrzymać się jeszcze chwilę z przesłaniem tekstu do czasopisma. Nieodpowiednio zredagowane treści przyczyniają się do zwiększenia szans na odrzucenie, czego raczej chcesz uniknąć. 

Dlatego też dołóż wszelkich starań, aby uzyskać możliwie jak najlepszy efekt końcowy, który zrobi różnicę. Zatrudnij edytora, ale sięgnij też po wsparcie korekty i redakcji, a jeśli po raz pierwszy piszesz w języku angielskim, skonsultuj się też z profesjonalnym tłumaczem naukowym. Twój sukces zależy od wielu czynników – zadbaj o ich realizację przy współpracy z profesjonalnymi pracownikami akademickimi.

Bibliografia

https://www.cambridge.org/highereducation/books/the-editors-companion/3207574A9A99C72D653036913E2923FF#overview