Czy przedstawiciele środowiska akademickiego mogą korzystać z nieco bardziej bezpośrednich form piśmienniczych? Okazuje się, że tak, a są nimi listy do redakcji. Naukowcy mogą w ten sposób komentować, nawiązywać czy odnosić się do treści, jakie pojawiają się na łamach periodyków naukowych. Należy zaznaczyć, że ten rodzaj tekstu rządzi się swoimi prawami, o których warto powiedzieć nieco szerzej.
Czym są listy do redakcji?
Naukowcy mogą pisać listy do redakcji, kiedy chcą w pewien sposób odnieść się lub skomentować opublikowane w czasopiśmie treści. Taka forma „korespondencji” pozwala naukowcom na podjęcie jakże istotnej dyskusji na tematy związane z danymi zagadnieniami akademickimi. Ważna cecha, jaka wyróżnia tego typu listy, polega na tym, że są one publikowane zupełnie jak inne formy piśmiennicze.
Wśród najbardziej rozpowszechnionych typów listów do redakcji, wymienić można:
- Recenzje – teksty podsumowujące badania oraz wyciągnięte z nich wnioski wraz z krytycznym spojrzeniem pod kątem dalszej dyskusji.
- Krytyki – forma tekstu, którego treść skupia się na wykazaniu niedociągnięć, braków czy też ewentualnych błędów autora publikacji.
- Polemiki – listy do redakcji, których celem jest wzmożona dyskusja na podjęte w publikacji naukowej tematy z uwzględnieniem własnego stanowiska.
Autor listu samodzielnie określa kierunek, w jakim podążać będzie jego tekst. Jest to metoda komunikacji dla przedstawicieli środowiska akademickiego, stąd warto podkreślić znaczenie listów dla rozwoju dyskusji. Cytowanie artykułów tworzy niepowtarzalną przestrzeń dla polemiki i dalszej pracy nad danymi zagadnieniami.
Jak wyglądają listy do redakcji?
Listy do redakcji postrzega się w roli gatunku artykułu naukowego, zatem będą one się znacznie różnić od tradycyjnie rozumianych listów. Przede wszystkim, należy zwrócić uwagę na ich długość. Zasadniczo, są to teksty krótkie, które mieszczą się na 1-2 stronach druku. Ich objętość to zaledwie kilkaset wyrazów.
Mając na uwadze krótką formę wypowiedzi, autor listu powinien koncentrować się na zwięzłym przekazaniu informacji. Przy pomocy takich tekstów, autorzy mają możliwość komentowania, toczenia dyskusji, a nawet zajmowania stanowiska sprzecznego z prezentowanym w artykule.
Z technicznego punktu widzenia, listy do redakcji zachowują uproszczoną strukturę IMRaD, a więc:
- Wstęp,
- Materiały i metody,
- Wyniki,
- Dyskusja i wnioski.
Recenzje, krytyki i polemiki pozwalają autorowi zająć odmienne stanowisko, co daje szerokie pole do manewru. Co więcej, teksty te pozwalają na wymianę argumentów w kwestiach spornych.
Na tym nie kończy się wymiana opinii i komentarzy, ponieważ czasopisma często dają autorom prac możliwość odniesienia się do listów. Następnie, listy do redakcji oraz odpowiedzi autorów mogą zostać opublikowane oraz zindeksowane w periodyku.
Wskazówki, jak pisać recenzje, krytyki i polemiki
Jeżeli w czasopiśmie spotkasz się z publikacją, którą planujesz skomentować, możesz sięgnąć po list do redakcji. Ta forma tekstu pozwala uruchomić dyskusję z autorem artykułu, lecz przed jej pisaniem, warto zwrócić uwagę na kilka wytycznych.
Oto przydatne wskazówki, które pozwalają tworzyć perfekcyjne recenzje, krytyki i polemiki:
- List do redakcji to krótka forma tekstu, więc nie ma tutaj miejsca na „lanie wody”.
- Warto skupić się na konkretach, pamiętając o powodach i celach listu.
- Często trzeba zmieścić się w narzuconych przez wydawnictwo ramach, jakie dotyczą objętości tekstu.
- Treść polemiki powinna być skierowana bezpośrednio do konkretnego autora, z którym chce się toczyć dyskusję lub przedstawić własne obserwacje.
- Z kolei treść recenzji powinna skupiać się na czytelnikach, a więc dobro autora artykułu schodzi na dalsze tło.
- Warto omawiać konkretny tekst w odniesieniu do szerszego kontekstu, zatem bez oderwania od ogólnej tematyki.
Z komentarzami i polemikami często można spotkać się w periodykach open access, gdzie dostęp do treści jest znacznie usprawniony. Specyfika takich publikacji pozwala na szybsze reakcje autorów, a także sprawniejsze prowadzenie dyskusji na dany temat.
Warto również pamiętać, że recenzje w formie listów powstają po publikacji, a nie w celu weryfikacji, jak to mają w naturze recenzje peer review.
Podsumowanie
Pisząc listy do redakcji, można znacznie przyczynić się do zapoczątkowania ciekawych dyskusji w środowisku akademickim. Publikacje naukowe są dobrem wszystkich czytelników, a więc nic nie stoi na przeszkodzie, by podzielić się z autorem konstruktywną krytyką. W efekcie może się okazać, że tego typu komentarze pozytywnie przyczynią się do rozwoju dalszych badań na dany temat.
Niezależnie od tego, czy mamy do czynienia z recenzją, krytyką czy polemiką, listy te powinny spełniać wymagania wydawnictw. Skrócona forma tekstu sprawia, że należy skoncentrować się wyłącznie na najważniejszych informacjach. Natomiast pozytywne efekty takich publikacji mogą mieć daleko idące konsekwencje (nierzadko pochlebne).
Bibliografia:
https://www.cwauthors.com/article/Different-types-of-scientific-papers