W poprzednim wpisie omówiliśmy, jak przygotować prezentację naukową oraz przedstawić ją szerszemu gremium. Dziś pora „pociągnąć” ten temat dalej, aby zastanowić się, jak dobrze wypaść na konferencji naukowej. Pokażemy Ci naszą „szczęśliwą siódemkę”, czyli 7 sprawdzonych wskazówek, które przydadzą Ci się podczas wystąpień przed publicznością. Bierzemy głęboki wdech i zaczynamy.
7 strategii na sukces podczas wystąpienia na konferencji naukowej
Debiutujesz w roli aktywnego uczestnika konferencji naukowej? A może masz już jakieś doświadczenie, ale czujesz, że mógłbyś wykrzesać z siebie jeszcze więcej? Niezależnie od Twojej motywacji, poniższe porady z pewnością Ci się przydadzą. Dzięki nim będziesz mógł nie tylko dobrze wypaść na konferencji naukowej, ale też zyskać pewność siebie potrzebną do dalszego rozwoju swojej działalności i kariery.
1. Nie denerwuj się
Łatwo powiedzieć, co? Stres to nieodłączne emocje, które towarzyszą człowiekowi na co dzień. Grunt to być w stanie opanować swoje nerwy, osiągając tym samym wewnętrzną harmonię. Dzięki temu łatwiej można płynnie i bez przeszkód wyartykułować swoje myśli.
Ćwiczenia przed lustrem to nie żadna mrzonka. Aby poradzić sobie ze stresem, warto odpowiednio się przygotować, a jedną ze skutecznych metod jest ćwiczenie swojego wystąpienia na głos. Możesz to robić samodzielnie, choć znacznie lepiej zaprosić grupę zaufanych znajomych lub członków rodziny i przećwiczyć wystąpienie przed nimi. Kolejną opcją jest nagranie się (audio i wideo), aby sprawdzić, jak radzisz sobie z dykcją i tempem prezentacji.
Przy okazji warto też robić notatki, aby nauczyć się z nich korzystać podczas przemawiania. To wszystko sprawi, że opanujesz swój stres i nerwy, a przy okazji dowiesz się, gdzie masz jeszcze przestrzeń do poprawy w przedstawianiu materiału. Trenuj, a z pewnością zyskasz cenną pewność siebie, jakże potrzebną podczas publicznych wystąpień.
2. Poznaj swoich odbiorców
Przedstawiając swój tekst przed publicznością, warto odpowiednio dostosować go do potrzeb odbiorców. Wystąpienie przed współpracownikami lub badaczami z pokrewnej dziedziny będzie wymagało innego podejścia niż prezentacja przed bardziej zdywersyfikowaną grupą słuchaczy.
Grunt to spokojnie i wyraźnie przedstawiać swoją prezentację, jednocześnie unikając dygresji, które mogą nie być zrozumiałe dla wszystkich odbiorców. Niech Twoje wystąpienie będzie takie, jakiego sam byś oczekiwał – lekkie i przystępne.
3. Mów do swoich słuchaczy
Nie ma chyba nic gorszego, jak brak klarownej komunikacji i kontaktu pomiędzy mówcą a odbiorcami. Jeżeli chcesz dobrze wypaść na konferencji naukowej, mów głośno i wyraźnie, zwracając się przy tym do swoich słuchaczy.
Jeśli odczuwasz tremę, znajdź sobie punkt nieco powyżej ostatniego rzędu na sali konferencyjnej. Patrząc się w niego, nie musisz mierzyć się ze spojrzeniami słuchaczy, zaś z ich punktu widzenia będziesz przemawiać bezpośrednio do zgromadzonych uczestników konferencji.
Pamiętaj też, że każdy z nas ma prawo się pomylić, zablokować, albo nieco zakręcić. Prezentacja konferencyjna to nie maraton. Zrób sobie chwilę przerwy, weź głęboki oddech i postaraj się przedstawić zagadnienie prościej, jeżeli czujesz, że gubisz się we własnych słowach. Nikt nie będzie Cię rozliczał z tych paru sekund, które zarezerwujesz na odświeżenie myśli.
4. Bądź sobą
Konferencja naukowa nie musi być wydarzeniem, podczas którego przywdziewasz maskę i dopasowujesz się do akademickich konwenansów. Oczywiście, należy dostosować się do panującego podczas takich eventów klimatu. Niemniej jednak warto w tym wszystkim pozostać sobą i zaprezentować światu własną osobowość.
Prezentacja na konferencji to Twoja szansa na przekazanie światu unikatowej historii. Uczestnicy nie chcą słuchać kolejnej „gadającej głowy”, a z pewnością docenią Twoje zaangażowanie w przekazywanie informacji. Osobiste podejście do prezentowanych treści sprawi, że wystąpienie konferencyjne będzie bardziej przekonujące i godne zaufania.
Jakby nie było, to Ty jesteś tutaj ekspertem, a wszystkie światła są skierowane na Ciebie. Znasz swoją tematykę i przeprowadzone badania na wskroś, więc teraz jest czas na ich obronę. A jeżeli czegoś nie wiesz, to nie zmyślaj, tylko przyznaj się do braku informacji. Nauka stale się rozwija, a niewiedza może być dobrym przyczynkiem do dalszej dyskusji czy nawet dodatkowych badań na dany temat.
5. Ogranicz czytanie do potrzebnego minimum
Aby dobrze wypaść na konferencji naukowej, powinieneś znaleźć złoty środek pomiędzy narracją a korzystaniem z notatek. Najgorsze, co możesz zrobić, to wyjść na środek i przeczytać swój artykuł. Prezentacja powinna polegać na zaprezentowaniu tematu własnymi słowami przy równoległym utrzymywaniu kontaktu ze słuchaczami. Należy przy tym pamiętać, by dobierać słowa w taki sposób, aby oddawały one nadrzędny sens prezentowanego materiału.
Nie oznacza to jednak, że musisz nauczyć się swojego wystąpienia w 100% na pamięć. Naturalność często jest znacznie lepiej oceniana przez słuchaczy, ale warto też trzymać się ustalonej przez siebie struktury wypowiedzi. Dlatego przygotuj sobie małe karteczki z notatkami, które zawierać będą kluczowe hasła. Ponumeruj je. To pozwoli Ci wrócić na właściwe tory, jeżeli zapomnisz, o czym chcesz mówić w dalszej kolejności. Równie pomocne mogą być treści przedstawione na slajdach prezentacji multimedialnej, które pozwolą Ci odzyskać właściwy flow.
6. Istota gestykulacji i emisji głosu
Organizatorzy konferencji naukowych czasami stawiają przed prelegentami pulpit lub podium, a niekiedy rezygnują z takich elementów. Niezależnie od tego, jak wyglądać będzie scena, to Ty jesteś na niej głównym aktorem. A że aktorzy grają, to i Ty możesz pozwolić sobie na nieco więcej aktywności.
Ręce, ręce, co zrobić z rękoma? Możesz gestykulować w efektywny sposób, aby podkreślić znaczenie wypowiadanych słów. Nie machaj jednak ramionami bez powodu. Możesz wyposażyć się we wskaźnik laserowy, aby pokazywać nim kluczowe elementy swojej prezentacji multimedialnej. Ważne jednak, żeby opanować drżenie dłoni i nie machać laserem zbyt mocno, co może dekoncentrować Twoich słuchaczy.
Warto również zadbać o jakość tempa wypowiedzi, tembru głosu, a także intonacji. Pracuj swoim głosem, snując opowieść, która zainteresuje wszystkich zgromadzonych uczestników konferencji.
7. Wyjdź poza ramy swojego artykułu i prezentacji multimedialnej
„Dziś chcę państwu opowiedzieć o…” – ile razy słyszeliśmy już taki wstęp do wystąpienia? Jeśli chcesz dobrze wypaść na konferencji naukowej, postaw na bardziej ambitny i kreatywny początek. Podziel się ze słuchaczami ciekawostką, zaprezentuj jakąś intrygującą statystykę, albo nawet zdecyduj się na zabawną anegdotę. Niech ten wstęp będzie czymś, co od razu zwróci na Ciebie uwagę uczestników.
Pozostaw po sobie dobre wrażenie. Nie musisz ściśle bazować na treści swojego artykułu czy też slajdach w prezentacji. Wykorzystaj tę przestrzeń do swobodnej interpretacji własnej pracy. Nie wkuwaj swojej prezentacji na blachę, bo wtedy ograniczysz swoją wolność do minimum. Nie zapominaj też o zakończeniu, które zawierać będzie solidne podsumowanie, jakie zapadnie odbiorcom w pamięć.
Jak dobrze wypaść na konferencji naukowej? Podsumowanie
Wystąpienia publiczne to ekscytujące zajęcie, choć niektórzy mogą czuć pewne obawy związane z tego typu prezentacjami. Zarówno nieśmiali, jak i bardziej pewni siebie badacze mogą jednak osiągnąć taki sam sukces. Wystarczy odpowiednio się przygotować, aby dobrze wypaść na konferencji naukowej i pozostać zapamiętanym przez odbiorców.
Warto też wspomnieć o jednym elemencie, którego zwyczaj boją się początkujący naukowcy, a jest nim dyskusja na zakończenie bloku lub całej konferencji. Co, jeśli nie będziesz znać odpowiedzi na pytania doświadczonych ekspertów? Czy brak wiedzy przekreśli Twoją dalszą karierę akademicką? Bez obaw – potraktuj pytania jako szansę na nowe spojrzenie na swoją pracę, a także możliwość poprowadzenia dialogu z kimś, kto autentycznie jest zainteresowany tym, co robisz, skoro chce dowiedzieć się więcej. Obróć to na swoją korzyść, zachęcając do dalszej rozmowy w kuluarach, dzięki czemu zyskasz okazję na nawiązanie ciekawych znajomości.
Nie przejmuj się, jeżeli przygotowujesz się do swojej pierwszej w życiu konferencji. Pomyłki i wpadki to nie koniec świata! Środowisko akademickie też potrafi być wyrozumiałe i wspierać debiutantów. W końcu każdy kiedyś tak zaczynał, prawda? Postępuj zgodnie z naszymi wskazówkami, a na pewno uda Ci się dobrze wypaść na konferencji naukowej!
Bibliografia
https://professional.dce.harvard.edu/blog/10-tips-for-improving-your-public-speaking-skills
https://www.elsevier.com/connect/how-to-give-a-dynamic-scientific-presentation