Sztuczna inteligencja może oferować jakościowe wsparcie w pracy każdego naukowca. Kluczem do sukcesu pozostaje jednak umiejętne wykorzystanie promptów, z których korzysta się do komunikacji z dużymi modelami językowymi. W niniejszym artykule przyjrzymy się temu, czym są prompty naukowe i medyczne oraz w jaki sposób ich używać, aby „wycisnąć” z AI co się da.
Czym są prompty AI?
Pod pojęciem promptu AI kryje się zapytanie, polecenie lub stwierdzenie, które wpisuje się w okienku do komunikacji z dużym modelem językowym (LLM). Interfejs oprogramowania LLM jest często zaprojektowany w taki sposób, aby przypominać klasyczny czat. Dlatego też w kontekście modeli AI często korzysta się z nazwy chatbot.
Wpisanie promptu, a następnie jego zatwierdzenie (zwykle klawiszem Enter), uruchamia sieci neuronowe sztucznej inteligencji, co skutkuje uzyskaniem odpowiedzi na czacie z botem. W tej kategorii prompt można traktować jako wiadomość, na którą ma odpowiedzieć rozmówca, który jest dużym modelem językowym.
Krótko mówiąc, prompt AI to sposób poinstruowania sztucznej inteligencji, co chcemy, aby dla nas zrobiła. Mogą to być proste hasła, jak „Opowiedz jakiś dowcip”, „W którym roku urodził się Mozart?” czy „Wymyśl bajkę dla dzieci o małym kotku”. Z drugiej strony, nowoczesne modele sztucznej inteligencji gotowe są odpowiadać również na bardziej złożone i skomplikowane zapytania, nawet dotyczące niszowych sekcji ludzkiej działalności.
Jak duże modele językowe reagują na prompty AI?
Korzystając z najbardziej popularnych czatbotów, takich jak Chat-GPT czy Gemini, łatwo da się zauważyć, że sztuczna inteligencja potrzebuje zwykle paru sekund, aby wygenerować swoją odpowiedź. Co to oznacza? Jak działa współczesne oprogramowanie AI?
Duże modele językowe są zaprojektowane w taki sposób, aby dostosowywać się do specyficznych wymagań użytkownika. Im bardziej szczegółowy jest prompt, tym dokładniejsze stają się wyniki wyświetlane przez sztuczną inteligencję. LLM-y łączą w sobie bowiem dwie umiejętności AI:
- Przetwarzanie naturalnego języka – odebranie treści wpisanej przez użytkownika i przełożenie jej na język zrozumiały dla oprogramowania czatbotu.
- Uczenie maszynowe – stałe dostosowywanie się i poprawianie rezultatów w oparciu o interakcję z użytkownikiem.
Szczególnie ta druga technologia, czyli uczenie maszynowe AI, ma ogromne znaczenie dla otrzymywanych rezultatów. Na podstawie skomplikowanych algorytmów sztuczna inteligencja stale rozwija swoje umiejętności generowania tekstu. W połączeniu z błyskawicznym przetwarzaniem języka technologia ta pozwala uzyskać jakość konwersacji zbliżoną do rozmowy z drugim człowiekiem.
Jak tworzyć skuteczne prompty AI?
Pisanie efektywnych promptów powinno być celem każdego użytkownika LLM-ów, niezależnie od tego, co chcesz osiągnąć. Eksperci zajmujący się AI na co dzień wskazują na dwa czynniki, jakimi powinny charakteryzować się skuteczne prompty AI:
- Bogactwo – opisanie własnych wymagań z największą ilością dodatkowych wymagań i ograniczeń. Przykładowo, zamiast hasła „Napisz wstęp do maila”, skorzystaj z promptu „Napisz entuzjastyczny i profesjonalny wstęp do maila skierowany do potencjalnego klienta z branży technologicznej, wykorzystując swoją wiedzę w zakresie przetwarzania języka naturalnego”. Bogate prompty AI pozwalają sztucznej inteligencji przygotować odpowiedź, która będzie znacznie lepiej ukierunkowana na realizację wymogów użytkownika.
- Szczegółowość – prompty, jakie przesyłasz sztucznej inteligencji, powinny zawierać maksymalnie dużo szczegółowych wytycznych. Zamiast po prostu pisać „Streść poniższy artykuł”, skorzystaj z promptu „Napisz szczegółowe streszczenie poniższego artykułu, korzystając z listy punktowanej – całość ma mieć od 200 do 300 wyrazów”. Wówczas uzyskasz rezultat, który powstanie na bazie pracy dużego modelu językowego ze specyficznymi ograniczeniami.
Skuteczne prompty AI wymagają nie tylko bogactwa i szczegółowości, ale również konkretnego kontekstu. Warto zmusić LLM do wcielenia się w wybraną rolę, co pozwoli wygenerować znacznie ciekawsze i bardziej efektywne wypowiedzi.
Co więcej, sztuczna inteligencja ma też możliwość „udawania” Twojego stylu pisarskiego. Jeśli zatem chcesz uzyskać treści zbliżone stylistycznie do swoich tekstów, możesz wkleić fragment artykułu, a następnie kazać modelowi imitację tego, w jaki sposób piszesz.
Ta ostatnia wskazówka może być szczególnie przydatna w kontekście pracy nad publikacją akademicką.
Prompty naukowe i medyczne – jak je tworzyć?
Planujesz rozpocząć korzystanie z dużych modeli językowych w roli asystenta przy pisaniu pracy naukowej? W tym momencie wchodzimy do świata, w którym kluczowe jest nie tylko bogactwo, szczegółowość i kontekst. Prawdopodobnie nie wystarczy Ci jeden prompt AI, aby uzyskać dokładnie to, czego oczekujesz od LLM-ów. Dlatego też ważna jest konsekwencja w konwersacji z czatbotem i skupienie się na realizacji problemu, a nie tylko na jakości swoich promptów.
Tworząc prompty naukowe i medyczne trzeba być świadomym sporych ograniczeń, z jakimi mierzą się nadal duże modele językowe. Wynikać z nich może sporo zagrożeń, dlatego też każdy powinien samodzielnie ocenić, czy wynik konwersacji jest wystarczająco satysfakcjonujący.
Pracując nad tematyką akademicką, nigdy nie należy w 100% ufać sztucznej inteligencji – często można bowiem natrafić na tak zwane halucynacje AI. Sieci neuronowe popełniają wiele błędów – od drobnych wpadek gramatycznych (np. źle odmienione czasowniki) po poważne problemy w kontekście prawdomówności (np. jeśli LLM nie potrafi znaleźć odpowiedzi, może zmyślać nieprawdziwe informacje).
Dlatego też należy zawsze mieć na uwadze, że sztuczna inteligencja wciąż nie jest w stanie (na szczęście) zastąpić człowieka. Tym bardziej, gdy mowa o specyfice pracy z tekstami naukowymi. Może jednak być wykorzystywana w roli asystenta, który oferuje pomoc w zakresie streszczania dłuższych tekstów, podsumowywania kluczowych informacji, wyciągania danych liczbowych w formie tabel, a także przekazywania nowych propozycji i pomysłów.
Korzystaj z promptów AI rozważnie, poddając wszystkie wypowiedzi dużych modeli językowych dogłębnej weryfikacji. Dzięki temu zyskasz pewność, że końcowe rezultaty będą zgodne z Twoimi oczekiwaniami i wymaganiami.
Jakie prompty naukowe i medyczne warto wypróbować?
Wraz z rozwojem LLM-ów i sieci neuronowych w Internecie pojawia się coraz więcej treści dotyczących tego, jak posługiwać się oprogramowaniem opartym na sztucznej inteligencji. Wielu specjalistów dzieli się ze swoimi czytelnikami setkami wypróbowanych promptów, które pozwalają uzyskać konkretne efekty.
Prompty naukowe i medyczne, które mogą przydać Ci się podczas pracy nad swoim artykułem, znajdziesz na renomowanych portalach, takich jak GitHub. Pod tym linkiem dostępna jest rozbudowana lista zapytań podzielona tematycznie na najważniejsze sekcje w kontekście opracowywania manuskryptu. Wybraliśmy garść najciekawszych propozycji przetłumaczonych przez nas na język polski:
- Wygeneruj listę hipotez badawczych związanych z [TEMATYKA].
- Zidentyfikuj potencjalne obszary przyszłych badań w kontekście [TEMATYKA].
- Wygeneruj streszczenie artykułu naukowego na podstawie podanych informacji dla: [TREŚĆ AKAPITÓW].
- Chcę napisać artykuł do czasopisma na temat [TEMATYKA]. Podaj mi zarys artykułu, który mogę wykorzystać jako punkt wyjścia.
- Przeprowadź przegląd literatury na temat [TEMATYKA] i wymień odniesienia do artykułów przeglądowych.
- Przekształć podaną niżej [BIBLIOGRAFIA] ze stylu MLA na styl APA.
- Porównaj i skontrastuj [TEORIA 1] i [TEORIA 2] w kontekście [DZIEDZINA BADAŃ].
- Napisz szczegółową metodologię dla tematu: [TYTUŁ PRACY].
- Wyjaśnij, w jaki sposób można wykorzystać jakościowe/ilościowe metody badawcze, aby odpowiedzieć na [PYTANIA BADAWCZE].
- Zaproponuj najlepsze praktyki w zakresie gromadzenia i analizy danych dot. [TYTUŁ PRACY].
- Napisz sekcję wyników dla poniższych akapitów. Napisz to w trzeciej osobie. [TREŚĆ AKAPITÓW].
- Przepisz ten akapit, używając języka akademickiego: [TREŚĆ AKAPITU].
- Dokonaj korekty gramatyki: [TREŚĆ AKAPITU].
- Przepisz ten fragment, aby jego styl był bardziej przekonujący: [TREŚĆ].
- Podsumuj tekst, wyodrębniając najważniejsze informacje w formie listy punktowanej [AKAPITY].
Możesz opierać się na tych i innych gotowcach, aby tworzyć własne prompty naukowe, które będą maksymalnie szczegółowe i bogate w wytyczne. Nie bój się eksperymentować, tworząc czatbotowi wyzwania, aby testować jego bardziej zaawansowane możliwości.
Prompty naukowe i medyczne – podsumowanie
W dobie rozwoju sieci neuronowych, dużych modeli językowych, uczenia maszynowego i popularnych czatbotów, umiejętności pisania promptów naukowych staje się niezwykle istotna. Od zadanego pytania zależy końcowy efekt, dlatego warto poświęcić więcej czasu na przygotowanie się do „rozmowy” z AI. Zwróć uwagę na potencjalne wady, uprzedzenia oraz konsekwencje nadmiernego polegania na sztucznej inteligencji. Nie zapominaj, że nawet najlepsza technologia nie jest w stanie całkowicie zastąpić człowieka w pracy akademickiej.
Bibliografia
https://github.com/ahmetbersoz/chatgpt-prompts-for-academic-writing
https://www.copy.ai/blog/what-are-ai-prompts
https://mitsloanedtech.mit.edu/ai/basics/effective-prompts
https://chatgptaihub.com/chatgpt-prompts-for-research-papers